ప్రపంచ క్షయ దినోత్సవం.. క్షయ వ్యాధికి అంతం లేదా?
క్షయ ప్రజలను భయపెట్టే.. బాధపెట్టే ఒక వ్యాధి. దీన్ని టి.బి అని కూడా అంటారు. విచారించాల్సిన విషయం ఏమిటంటే క్షయ వ్యాధికి నివారణ చాలా ఖర్చుతో కూడుకుని ఉన్నది. ఈ క్షయ వ్యాధి గురించి అవగాహన పెంపొందించడానికి, క్షయ కేసులు తగ్గించడానికి, ప్రజలు క్షయ జబ్బుకు దూరంగా ఉండటానికి ప్రతి ఏటా మార్చి 24వ తేదీన క్షయ వ్యాధి దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటున్నారు. క్షయవ్యాధికి కారణమయ్యే బాక్టీరియా (మైకోబాక్టీరియం ట్యూబర్క్యులోసిస్)ను డాక్టర్ కోచ్ కనుగొన్న శతాబ్ది వార్షికోత్సవాన్ని పురస్కరించుకుని, వ్యాధి నిర్ధారణ, చికిత్సకు మార్గం సుగమం చేస్తూ, WHO 1982 నుండి ప్రతి సంవత్సరం మార్చి 24న ప్రపంచ క్షయవ్యాధి దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటున్నారు.
“అవును! మనం టీబీని అంతం చేయగలం: కట్టుబడి, పెట్టుబడి పెట్టండి, అందించండి”. ఇది 2025 సంవత్సరానికి గాను క్షయ వ్యాధి గురించి ప్రకటించిన థీమ్.. టిబి ని అంతం చేయడానికి ప్రపంచం నడుం బిగించింది. గత రెండు సంవత్సరాలుగా టిబి ని నివారించడం పట్ల ఆచరించబడుతున్న కార్యకలాపాలు చాలా ఆశాజనకంగా ఉండటం విశేషం. ఈ సంవత్సరం థీమ్ ఆశ, ఆవశ్యకత, జవాబుదారీతనం.. ఇవన్నీ కలిసి శక్తివంతమైన సమిష్టి విజయాన్ని ఇస్తాయని చెబుతుంది. 2023 ఐక్యరాజ్యసమితి ఉన్నత స్థాయి సమావేశంలో (HLM) TBని అంతం చేస్తామని వివిధ దేశాల దేశాధినేతలు, ప్రభుత్వాధినేతలు ప్రతిజ్ఞ చేశారు. ఈ కమిట్మెంట్ ను అందరికీ ఈ క్షయ దినోత్సవం గుర్తు చేస్తుంది. అయితే దీనికి తగిన చర్యలు తీసుకోకుండా కేవలం కమిట్మెంట్లు మాత్రమే కలిగి ఉండటం వల్ల ఎలాంటి ప్రయోజనం ఉండదు.
ప్రపంచ క్షయవ్యాధి దినోత్సవం ప్రపంచంలో మరణానికి కారణమయ్యే అంటు వ్యాధులలో క్షయవ్యాధి ఇప్పటికీ ప్రథమ స్థానంలో ఉందని గుర్తు చేస్తుంది. క్షయవ్యాధి నయం చేయగల, నివారించగల వ్యాధి అయినప్పటికీ, దీని నియంత్రణ అత్యంత ఖర్చుతో కూడుకున్నది. క్షయ అనేది బాక్టీరియల్ ఇన్ఫెక్షన్. ఇది సాధారణంగా ఊపిరితిత్తులను ప్రభావితం చేస్తుంది. క్షయ వ్యాధి దగ్గు, తుమ్ము, ఉమ్మివేయడం ద్వారా గాలి ద్వారా వ్యాపిస్తుంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా జనాభాలో నాలుగో వంతు మందికి క్షయ వ్యాధి సోకిందని చెబుతారు. ప్రపంచంలో మెడిసిన్ ఇంకా చాలా అభివృద్ధి చెందాలని, ఇప్పటి వరకు జరిగిన అభివృద్ది సరిపోదని చెప్పడానికి క్షయ వ్యాధి ఒక ఉదాహరణ. ఔషధ నిరోధకత వ్యాప్తి చెందే ప్రమాదం, దాని తీవ్రత, మరణాల పెరుగుదలకు ప్రధాన కారణాలు. రోగ నిర్ధారణలో జాప్యం, చికిత్సలో అసమర్థత ఇవన్నీ క్షయ జబ్బు విషయంలో జరుగుతున్న తప్పులు.
తక్కువ, మధ్యతరగతి ఆదాయ దేశాలను TB అధికంగా ప్రభావితం చేస్తున్నప్పటికీ, ప్రపంచవ్యాప్తంగా క్షయవ్యాధితో బాధపడుతున్న రోగుల జనాభా 170 కోట్లు. వీరిలో 58.7 కోట్లు ఆగ్నేయాసియాలో నివసిస్తున్నారు. ప్రతి సంవత్సరం 4000 కంటే ఎక్కువ మంది యూరోపియన్లు ఈ అనారోగ్యంతో మరణిస్తున్నారు. భారతదేశంలో దాదాపు 25,90,000 మంది క్షయవ్యాధితో బాధపడుతున్నారు. అంటే లక్ష మంది భారతీయ జనాభాలో ప్రతి 188 మందికి వ్యాధి సోకింది.
2000 సంవత్సరం నుండి, క్షయవ్యాధిని నిర్మూలించడానికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా జరిగిన ప్రయత్నాలు 7.4 కోట్ల మంది ప్రాణాలను కాపాడాయని అంచనా. అయితే, COVID-19 మహమ్మారి, యూరప్, ఆఫ్రికా మరియు మధ్యప్రాచ్యంలో యుద్ధాలు మరియు సామాజిక ఆర్థిక అసమానతలు క్షయవ్యాధిని నిర్మూలించడానికి పోరాటంలో సంవత్సరాల లాభాలను తిప్పికొట్టాయి మరియు ప్రభావితమైన వారిపై, ముఖ్యంగా అత్యంత దుర్బలమైన వారిపై మరింత ఎక్కువ భారాన్ని మోపాయి.
2000 సంవత్సరం నుండి క్షయవ్యాధిని నిర్మూలించడానికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా జరిగిన ప్రయత్నాలు 7.4 కోట్ల మంది ప్రాణాలను కాపాడాయని అంచనా. అయితే COVID-19 మహమ్మారి, యూరప్, ఆఫ్రికా, మధ్యప్రాచ్యంలో యుద్ధాలు, సామాజిక ఆర్థిక అసమానతలు క్షయవ్యాధిని నిర్మూలించడానికి గల ప్రయత్నాలను తిప్పికొట్టాయని చెబుతున్నారు. ఆర్థికంగా వెనుకబడిన వారిని క్షయ వ్యాధి మరింత దుర్భలత్వంలోకి నెట్టివేసింది.
క్షయ వ్యాధి లక్షణాలు..
క్షయవ్యాధి ఉన్న వ్యక్తి ముఖ్యంగా దగ్గు సమయంలో దానిని గాలి ద్వారా వ్యాపిస్తాడు. ఫలితంగా చురుకైన క్షయవ్యాధి ఉన్న వ్యక్తులు ఇంట్లోనే ఉండాలని, వారు ఇకపై అంటువ్యాధి నుండి బయటపడే వరకు వీలైనంత వరకు ఇతరులకు దూరంగా ఉండాలని వైద్యులు చెబుతున్నారు.
TB సాధారణ లక్షణాలు:
మూడు వారాల కంటే ఎక్కువ లేదా అంతకంటే ఎక్కువ కాలం దగ్గు ఉండటం
రక్తం లేదా శ్లేష్మంతో సంబంధం ఉన్న దగ్గు
ఛాతీ నొప్పి, లేదా శ్వాస తీసుకునేటప్పుడు లేదా దగ్గుతున్నప్పుడు నొప్పి
అనుకోకుండా బరువు తగ్గడం
అలసట (సాధారణ బలహీనత)
జ్వరం (సాధారణంగా 60-85% మంది రోగులలో)
రాత్రిపూట చెమటలు పట్టడం (నిద్రలో అధికంగా చెమట పట్టడం)
చలి (తీవ్రంగా వణుకు)
క్షయ వ్యాధి నివారించాలంటే..
క్షయవ్యాధి తీవ్రంగా ఉన్న వ్యక్తులకు దూరంగా ఉండాలి. దీని వల్ల వ్యాధి వ్యాప్తి చెందే అవకాశం తగ్గుతుంది.
దగ్గినప్పుడు లేదా తుమ్మినప్పుడు తరచుగా చేతులు కడుక్కోవడం, నోటికి రుమాలు అడ్డుపెట్టుకోవడం చేయాలి.
సమతుల్య ఆహారం, క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం, సరైన నిద్రతో ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలిని నిర్వహించడం వల్ల రోగనిరోధక శక్తి మెరుగుపడుతుంది, క్షయవ్యాధి సంక్రమణ అవకాశాన్ని తగ్గిస్తుంది.
డాక్టర్ సలహా మేరకు TB చికిత్స మొత్తం కోర్సును పూర్తి చేయడం వలన ఔషధ-నిరోధక TB ప్రమాదాన్ని తగ్గిస్తుంది, మళ్లీ రాకుండా నిరోధిస్తుంది.
పేదరికం, ఆకలి, రద్దీగా ఉండే జీవన పరిస్థితులు వంటి సామాజిక ఆర్థిక సమస్యలను పరిష్కరించడం వలన క్షయవ్యాధి భారాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది.
TB ఇన్ఫెక్షన్ను యాంటీబయాటిక్స్తో చికిత్స చేయడం వలన ఇన్ఫెక్షన్ క్రియాశీల క్షయవ్యాధిగా అభివృద్ధి చెందకుండా నిరోధించవచ్చు.
*రూపశ్రీ.