ఆదిశంకరాచార్యులు నిర్మించిన ఈ మఠాల గురించి మీకు తెలుసా?
హిందూమతంలో గణిత సంప్రదాయాన్ని తీసుకొచ్చిన ఘనత ఆదిశంకరాచార్యులదే. ఆదిశంకరాచార్యులు దేశంలోని నాలుగు దిక్కులలో నాలుగు మఠాలను స్థాపించారు. ఆదిశంకరాచార్య స్థాపించిన 4 మఠాల గురించి ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.
సనాతన సంప్రదాయం అభివృద్ధికి, హిందూమత ప్రచారంలో ఆదిశంకరాచార్యుల కృషి గొప్పది. మన ప్రాచీన సంప్రదాయాలు, ఆచార వ్యవహారాలను ప్రపంచానికి చాటిచెప్పేందుకు యాత్రికుడిగా నిమగ్నమయ్యాడు. భారతీయ సనాతన సంప్రదాయాన్ని దేశవ్యాప్తంగా వ్యాప్తి చేయడానికి భారతదేశం యొక్క నాలుగు మూలల్లో నాలుగు వేర్వేరు మఠాలను స్థాపించాడు. ఈ 4 గణాలు ఇప్పటికీ పురాతన సంప్రదాయాలను ప్రచారం చేస్తున్నాయి.
1. శృంగేరి మఠం:
శృంగేరి శారద పీఠం దక్షిణ భారతదేశంలోని రామేశ్వరంలో ఉంది. శృంగేరి మఠం కర్ణాటకలోని ప్రసిద్ధ మఠాలలో ఒకటి. ఇది కాకుండా రామచంద్రపూర్ మఠం కూడా కర్ణాటకలో ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ మఠంలో దీక్ష తీసుకునే సన్యాసి పేరు తర్వాత సరస్వతి, భారతి, పూరీ పంత్ అనే సారాంశాలు చేర్చాయి. దీని కారణంగా వారు ఆ శాఖకు చెందిన సన్యాసులుగా గుర్తించబడ్డారు. ఈ మఠం యొక్క నినాదం 'అహం బ్రహ్మాస్మి', ఈ మఠం యజుర్వేదానికి చాలా ప్రాముఖ్యతనిస్తుంది. ఆచార్య సరేశ్వర్ ఈ మఠానికి మొదటి మఠాధిపతిగా గుర్తింపు పొందారు.
2. గోవర్ధన మఠం:
ఒరిస్సాలోని పూరిలో ఉన్న ఈ గోవర్ధన మఠం పూరీ జగన్నాథ దేవాలయంతో ముడిపడి ఉంది. బీహార్ నుండి రాజమండ్రి వరకు, ఒరిస్సా నుండి అరుణాచల్ ప్రదేశ్ వరకు ఉన్న ప్రాంతాలు ఈ మఠం పరిధిలోకి వస్తాయి. గోవర్ధన మఠంలో దీక్ష తీసుకునే సన్యాసుల పేరు తర్వాత 'అరణ్య' శాఖ పేరు విశేషణంగా చేర్చబడింది, తద్వారా వారు ఆ శాఖకు చెందిన సన్యాసులుగా పరిగణించబడతారు. ఈ మఠం యొక్క మహావాక్యం 'ప్రజ్ఞానం బ్రహ్మ' ఈ మఠం ఋగ్వేదానికి చాలా ప్రాముఖ్యతనిస్తుంది. ఈ మఠం యొక్క మొదటి మఠాధిపతి ఆదిశంకరాచార్యుల మొదటి శిష్యుడైన పద్మపాదునిగా గౌరవించబడ్డారు.
3. శారదా మఠం:
ద్వారకా మఠాన్ని శారదా మఠం అని కూడా అంటారు. ఈ మఠం గుజరాత్లోని ద్వారకధామ్లో ఉంది. ఈ మఠంలో, సన్యాసి పేరు తర్వాత, 'తీర్థ', 'ఆశ్రమ' అనే విశేషణాన్ని శాఖ పేరుకు చేర్చారు. అందుకే వారిని ఆ శాఖకు చెందిన సన్యాసులుగా పరిగణిస్తారు. ఈ మఠం యొక్క మహావాక్యం 'తత్వమసి', 'సంవేదం' ఇందులో ఉంది. హస్తమలక లేదా పృథ్వీధర్ ఈ శారదా మఠానికి మొదటి మఠాధిపతి అని చెబుతారు. ఆదిశంకరాచార్యుల నలుగురు ముఖ్య శిష్యులలో హస్తమలకుడు ఒకరు.
4. జ్యోతిర్మఠం:
జ్యోతిర్మఠం ఉత్తరాఖండ్లోని బదరీకాశ్రమంలో ఉంది. చారిత్రాత్మకంగా, జ్యోతిర్మఠం శతాబ్దాలుగా వేద విద్య, విజ్ఞాన కేంద్రంగా ఉంది. దీనిని 8వ శతాబ్దంలో ఆదిశంకరాచార్య స్థాపించారు. ఈ 4 మఠాలను ఆదిశంకరాచార్యులు 'గిరి', 'పర్వతం', 'సాగర' నాలుగు దిక్కులలో స్థాపించారు. సన్యాసుల పేరు యొక్క సారాంశం ఆధారంగా, వారు ఏ శాఖకు చెందినవారో తెలుస్తుంది. దాని కీలక ప్రకటన 'అయమాత్మా బ్రహ్మ'. ఈ మఠం అథర్వవేద సూత్రాలకు చాలా ప్రాముఖ్యతనిస్తుంది. ఆచార్య తోటక్ ఈ మఠానికి మొదటి మఠాధిపతిగా ఘనత పొందారు.
ఈ నాలుగు మఠాలు ఆదిశంకరాచార్యులు నిర్మించిన మఠాలు. సనాతన సంప్రదాయాన్ని పెంపొందించేందుకే ఆయన ఈ మఠాలను స్థాపించారని చెబుతారు.